Dorine Verheijden
De vlechthaag die religieuze en ecologische waarden verbindt
Door Wout Zellenrath
13-1-2023
Mei 2031 – Den Hout
Een wandelaar rust wat uit onder een oude eik. Een heilige eik, zo blijkt als hij het informatiebordje leest. Drie dagen is hij al onderweg, maar zijn einddoel is nog lang niet in zicht. Vijf minuten later is het tijd om weer door te gaan, op naar de volgende stop: Breda, Parel van het Zuiden en de laatste Nederlandse stad op weg naar Santiago de Compostella.
Als hij de bocht om gaat, weet hij niet wat hij ziet. Een vlechthaag leidt hem de weg, zo ver hij kan zien. Vogels vliegen af en aan, hier en daar scharrelt een konijntje onder de bladeren en de lucht vult zich met het gezoem van alle insecten. De haag leidt hem langs verschillende kapelletjes, dwars door het centrum van Breda, via het Ginneken naar het Markdal, helemaal richting Belgische grens…
Bovenstaand is nu nog fictie, maar zou over een paar jaar zomaar het verhaal kunnen zijn van de vlechthaag die Dorine en Loes aan het aanleggen zijn. Geïnspireerd door de tocht naar Santiago, de geschiedenis van Breda en de vergroening van de stad zijn zij onlangs begonnen met deze vlechthaag bij de pluktuin op de hoek van de Mark en de Duivelsbrug. Dit zijn de eerste 350 meter van wat een kilometerslange verbinding moet worden.
Ik zit samen met Dorine bij Café Moeke in het Ginneken. Ze vertelt hoe ze zich naast haar werk als logopedist altijd al druk maakte om de natuur. “Inmiddels ben ik met pensioen en wilde ik daar meer tijd aan besteden. Zo ben ik in contact gekomen met Markkant. Mijn motto is altijd: Zoveel mogelijk bestaande planten laten staan en bijplanten waar nodig. Weet je, er is eigenlijk maar heel weinig ruimte om bij te planten."
Via Brabants Landschap kwam ze het idee tegen van een vlechthaag. “En toen dacht ik: dát is natuurlijk wel iets wat kan. Je gaat hekwerk camoufleren of zelfs helemaal vervangen en het neemt niet veel ruimte in beslag.” Dus toen ze bij het Groencafe in gesprek raakte over de plukweide van Loes, dacht ze: Wat als we nou dat stuk prikkeldraad vervangen door een vlechthaag?
Maar er ontbrak nog iets. De haag moest een verhaal krijgen.
“Als je vanaf de hoek van de pluktuin doorloopt richting de Galderseweg, dan heb je daar een pleintje met een bank en een kruis. Dus toen dacht ik: dat kruis! Dat is wat!”
“Nou heb ik ooit in het verleden een keer een film gemaakt over onder andere de pelgrimstocht naar Santiago. Daarbij maakten we gebruik van het kapelletje in Galder, dat is een Sint Jacobs-kapelletje. Toen had ik opeens zo’n brainwave: dat is natuurlijk hartstikke leuk! Er loopt van oudsher een Sint Jacobs-route van Groningen, via Utrecht en Breda naar Santiago.”
Zo is het thema geboren, maar er ontbrak nog wel een logisch startpunt. Tot Dorine op de radio hoorde over de oudste eik van Nederland. Die staat in Den Hout: De Heilige Eik. Het plaatje was compleet. Daar moest de haag starten. De kerken en kapelletjes vormen vanzelf de rest: De Bieberg, de Ulvenhoutse Kerk, de Ginnekenkerk, het kapelletje van de Heilige Isidorus… er kan een heel lint gemaakt worden, waarbij zoveel mogelijk de bestaande waterwegen worden gevolgd.
Inmiddels heeft Dorine ook contact gehad met de gemeente en die hebben hier wel oren naar. Sterker nog, zij hadden voorzichtig positief nieuws: Binnen de gemeente wordt ook nagedacht over een vlechthaag langs de singels.
Dorine is nu bezig om het projectplan verder vorm te geven. Financiering, aanplanting, onderhoud, allemaal zaken waar vooraf goed over nagedacht moet worden. Daarbij leert ze ook graag van anderen. Zo heeft ze onder andere contact met groepen in Nijmegen en De Peel die ook vlechthagen aanleggen. Ondertussen krijgt het verhaal steeds verder vorm. Zo heeft Dorine ook al plannen voor ‘biodiversiteitskapelletjes’. Hierin wil ze de natuur langs de weg en onder de grond zichtbaar maken voor passanten. “Zo verbinden we de religieuze en ecologische waarden met elkaar.”